Leiden

Grote veranderingen

Er staan grote veranderingen voor de deur: gemeentes moeten binnenkort veel taken overnemen van het rijk. Onder andere de jeugdzorg en de zorg die nu nog onder de AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) valt wordt overgeheveld naar de gemeente. Dat vindt de SP geen goed idee, vooral omdat gemeenten er tegelijk flinke bezuinigingen bij krijgen. Al deze taken (begeleiding, ondersteuning en waarschijnlijk persoonlijke verzorging) worden per 2015 onderdeel van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Hiermee vervalt ook het recht op zorg; in plaats daarvan mogen gemeentes beslissen of, en zo ja welke zorg of ondersteuning nodig is. De SP vindt dat het recht op zorg in Leiden voor iedereen behouden moet blijven!

Helaas gaan deze grote veranderingen dus ook gepaard met forse bezuinigingen. En dat alles in ook nog eens een zeer korte tijd. We moeten ons verzetten tegen de bezuinigingen, maar tegelijk ook het beste maken van de middelen die we hebben.

Verstandig omgaan met geld

De SP is altijd zuinig met geld, maar door de grote bezuinigingen is het extra dringend om zo efficiënt mogelijk met elke eurocent om te gaan. Bezuinigen kan ook anders dan versoberen en afschaffen. De SP wil dat het geld voor zorg ook echt aan zorg besteed wordt en dat het zo nuttig mogelijk gebruikt wordt. Daar is nu nog steeds veel winst te behalen. Onnodige bureaucratie moet vermeden worden en ook grote organisaties met veel managers zorgen voor onnodig hoge kosten. De SP zorgt ervoor dat het geld terecht komt daar waar dat ook nodig is, bij zorg en welzijn zelf.

Menselijke maat

De SP wil zorg en welzijn vormgeven volgens het principe van de menselijke maat: de mens en zijn directe omgeving staan centraal, niet de organisaties, de geldstromen of de procedures.

Ieder mens heeft recht op goede bereikbare zorg- en welzijnsvoorzieningen. Het beleid én de praktijk moeten altijd zijn gebaseerd op zelfstandigheid en zelfbeschikking zolang het kan. Hulp, ondersteuning en zorg moet geboden worden waar dat nodig is. Daarbij moet vooral aandacht zijn voor de extra kwetsbaren, zoals dak- en thuislozen, hoogbejaarden, chronisch zieken en mensen die moeten leven van een minimum inkomen.

Wij vinden dat zorg en welzijn op maat moeten worden geleverd: flexibel, creatief en kleinschalig, in de eigen vertrouwde buurt of thuis. Zorg en welzijn is persoonlijk, dichtbij en gericht op heel de mens. Bovendien moet zorg ook geboden worden door goed opgeleide en goed betaalde professionals. Wij verzetten ons dan ook tegen de trend om te bezuinigen op zorg door steeds goedkopere krachten in te zetten.

Voor het effectief inrichten van zorg en welzijn biedt het principe van de menselijke maat een uitstekend uitgangspunt. Waar de mens écht centraal staat, worden de organisaties, de protocollen en de hokjes ondergeschikt. Er kan nog veel beter worden samengewerkt, zoals nu reeds gebeurt bij de aanpak van één gezin, één plan of via de sociale wijkteams die in de stad worden opgericht.  Dubbel werk moet worden voorkomen en mensen mogen niet meer de weg kwijtraken in een woud van organisaties, regels en loketten.

De SP wil geen marktwerking in de zorg. De zorg is geen markt.  Wanneer je zoals wij goede kwalitatieve zorg wil bieden, waarbij organisaties samenwerken en rekening houden met de menselijke maat, dan moet je aanbestedingen juist vermijden. Veel belangrijker is dat we investeren in de kwaliteit van zorg en vertrouwen op de deskundigheid van professionals.

Onvoorwaardelijke zorg

Veel partijen in de landelijke politiek hebben het over 'wederkerigheid' bij het leveren van zorg. Dat principe betekent dat mensen iets moeten terugdoen in ruil voor de zorg die ze krijgen. De SP vindt dat een pervers idee. Het uitgangspunt van wederkerigheid reduceert mensen met een zorgvraag tot profiteurs, die hun situatie aan zichzelf te wijten hebben. Maar het gaat juist om mensen die graag willen meedoen in de maatschappij. Dat lukt hen niet goed omdat zij hulp nodig hebben bij hun problemen. In Leiden mag nooit de situatie ontstaan dat mensen alleen recht op zorg hebben als zij zelf ook iets terugdoen. Daar waar het nodig is, moet altijd onvoorwaardelijk zorg worden verleend.

Thuiszorg

Op thuiszorg wordt door de landelijke politiek al jaren bezuinigd. Het kabinet van VVD en PvdA wil daarbovenop nu nog eens een kwart van het budget schrappen! Mensen moeten van dit kabinet wel langer thuis blijven wonen, maar de ondersteuning die ze daarbij nodig hebben wordt verminderd. Het huidige regeringsbeleid bedient zich van mooie woorden, maar voert in de praktijk kille bezuinigingen door. Naast verzet tegen deze plannen en steun aan de mensen die getroffen worden, zullen we ook op zoek moeten naar alternatieven. Met slimme verbindingen tussen verschillende vormen van zorg hopen we juist de mensen die ondersteuning het hardst nodig hebben, te bieden wat ze nodig hebben.

Sociale wijkteams

Om zorg en welzijn dichter bij de mensen te organiseren, willen wij sociale wijkteams instellen. Sociale wijkteams hebben een vaste plek in een wijk. Ze zijn toegankelijk en aanspreekbaar en bestaan uit zowel professionals als actieve mensen uit de wijk.  Ze hebben ook een belangrijke signalerende en preventieve werking. Ook hier is de menselijke maat weer het leidende principe. Daardoor kunnen wijkteams mensen beter met hun problemen helpen – hetzij zelf, hetzij door hen te begeleiden naar andere vormen van zorg of ondersteuning.

Vrijwilligers, mantelzorgers en ervaringsdeskundigen

Als alle mantelzorgers en vrijwilligers zouden ophouden hun werk te verrichten, ligt ons hele land plat. Zij leveren onmisbaar werk. Samen met professionals, ervaringsdeskundigen en cliënten vormen zij fundamentele schakels in het sociale domein. Daarom moeten we de ondersteuning van deze mensen goed regelen en een goede onderlinge samenwerking mogelijk maken. Ook willen wij werkloze mensen die vrijwilligerswerk doen of mantelzorg geven vrijstellen van sollicitatieplicht. Vrijwilligers mogen niet de plek innemen van professionals, maar ze moeten wel professioneel ondersteund worden waar nodig.

Leiden is een sociale en solidaire stad

Je naaste kennen is de basis voor een veilige, prettige en sociale omgeving. Daarom is het belangrijk dat mensen niet óver, maar mèt elkaar praten. Elkaar ontmoeten en samen activiteiten organiseren voorkomt dat groepen mensen geïsoleerd van anderen leven of tegenover elkaar komen te staan. De gemeente moet deze ontmoeting en samenwerking zoveel mogelijk stimuleren en hiervoor randvoorwaarden scheppen. Daarom moeten er in de buurten voldoende ontmoetingsplekken zijn, zoals speeltuinen, buurthuizen en ouderensteunpunten.

Discriminatie of andere vormen van uitsluiting moeten zoveel mogelijk voorkomen en bestreden worden, omdat dit mensen schaadt en daardoor de hele samenleving ontwricht. Leiden moet een stad zijn waar iedereen zichzelf durft te zijn. Waar veiligheid voor iedereen gewaarborgd is, hoe je er ook uitziet, waar je ook vandaan komt of welke seksuele geaardheid je ook hebt. Uitgaan van diversiteit is belangrijk. Leidse organisaties moeten deze gedachte stimuleren, uitdragen en zich hier zelf naar gedragen.

Toegankelijkheid

De toegankelijkheid tot voorzieningen moet in de brede zin van het woord mogelijk worden gemaakt. We doelen hiermee op de toegankelijkheid van gebouwen en de openbare ruimte voor mensen met een fysieke beperking, maar ook op de toegankelijkheid van bijvoorbeeld sport, cultuur en recreatie voor mensen met weinig geld.

Ouderen

Er wordt veel gepraat over de vergrijzing. Vaak ligt de nadruk dan op wat ouderen niet meer kunnen, over hun problemen of over hun zorgvraag. Maar er mag niet worden vergeten dat ouderen steeds langer vitaal zijn, actief blijven en veel kunnen betekenen voor hun omgeving. Het is belangrijk om de vitaliteit van ouderen zoveel mogelijk te stimuleren. Wij willen daarom ouderen helpen en ondersteunen bij hun dagelijks bestaan en bij het vrijwilligerswerk dat ze doen. De SP wil zorgen voor genoeg ontmoetingsplekken, en ouderenverenigingen en -organisaties ondersteunen.

Vluchtelingen

Leiden is stad van de vluchtelingen. Leiden moet die titel waarmaken en ook ondersteuning blijven bieden aan mensen die nergens anders meer kunnen aankloppen. Dit wordt steeds moeilijker omdat gemeentes van het Rijk geen noodopvang meer mogen bieden. Dat leidt steeds vaker  tot inhumane situaties. Vluchtelingen worden vatbaarder voor uitbuiting en criminaliteit. Daarom willen wij dat het voor gemeenten mogelijk moet zijn om in schrijnende gevallen opvang te bieden, zonder dat ze daarvoor worden gestraft. Als illegaliteit strafbaar wordt gesteld, moeten Leiden zijn eigen prioriteiten stellen wat betreft de inzet van politie.

Dak- en thuislozen

Bijzonder kwetsbare mensen zijn de dak- en thuislozen. Deze mensen zijn in een mensonterende situatie terechtgekomen omdat de problemen hen boven het hoofd zijn gegroeid. Het is belangrijk om mensen zo snel mogelijk weer uitzicht te bieden op een zelfstandig en volwaardig leven. Uitgangspunten hiervoor zijn een dak boven het hoofd, hulp, ondersteuning en activering. Daarbij moeten we creatieve experimenten durven aangaan. In andere steden zijn goede ervaringen opgedaan met wonen met zelfbeheer voor bepaalde groepen dak- en thuislozen. De SP wil delen van leegstaande kantoorgebouwen daarvoor gebruiken.

Wat heeft de SP bereikt de afgelopen jaren ?

De afgelopen vier jaar heeft de SP de stad Leiden mee bestuurd en is Roos van Gelderen onze wethouder voor Jeugd, Zorg en Welzijn geweest. We hebben in die tijd al veel veranderd! Toen de SP vier jaar geleden aan de collegeperiode begon, werd thuiszorg toegewezen met behulp van een veiling. Daar werd iemands zorgvraag geveild en vergeven aan de laagste bieder. Vaak waren dat schoonmaakbedrijven. Mensen kregen niet de organisatie van hun voorkeur en er werd veel van personeel gewisseld. Voor intermenselijk contact was vrijwel geen ruimte meer en er werd veel te weinig geïnvesteerd in de deskundigheid van de medewerkers. De signalerende functie van de thuiszorgmedewerkers was bijna helemaal weg. Hier ontbrak de menselijke maat totaal. De SP heeft laten opnemen in het coalitieakkoord dat de zorgveiling zou worden afgeschaft. Onze wethouder heeft overeenstemming bereikt met andere regiogemeentes die in hetzelfde systeem zaten: in plaats van de zorgveiling kunnen mensen nu weer zelf kiezen voor kwalitatief goede zorg. Er wordt niet meer gewisseld (opnieuw geveild), dus mensen houden hun vertrouwde zorgmedewerker. Voor nieuwe zorgvragen is er nog wel een soort van veiling, maar daarbij gaat het niet langer om de laagste prijs, maar juist om de kwaliteit van de verschillende aanbieders.

Daarnaast hebben we ook veel werk gemaakt van onze zestien prachtige speeltuinen. Ze zijn vaker geopend en worden gebruikt door meerdere groepen mensen uit de buurt, van jong tot oud. Speeltuinen worden wat de SP betreft nog meer het hart van de buurt, waar vrijwilligers aan de slag zijn en ondersteund worden waar nodig.

En we hebben geknokt voor betere financiële regelingen voor chronisch zieken, gehandicapten en ouderen, want zij hebben de afgelopen jaren te maken gekregen met een stapeling van bezuinigingen. We hebben onder andere een meerderheid kunnen vinden voor het verhogen van de toeslag voor gehandicapten, chronisch zieken en ouderen, binnen het armoedebeleid.

Kortom, de SP wil werken aan de volgende zaken:

• Verzet tegen de bezuinigingen organiseren
• Extra aandacht voor groepen die geconfronteerd worden met een stapeling van bezuinigingen, zoals chronisch zieken en gehandicapten
• Geld besteden aan de zorg zelf en niet aan bureaucratie en dure managers
• Zorg en welzijn persoonlijk, dichtbij en gericht op heel de mens
• Zorg is onvoorwaardelijk, zonder tegenprestatie
• Geen marktwerking in de zorg
• Thuiszorg en hulp bij het huishouden zo veel mogelijk behouden
• Toegankelijke sociale wijkteams
• Vrijwilligers en mantelzorgers vrijstellen van sollicitatieplicht en goed ondersteunen
• Sociale en solidaire stad waarin iedereen zichzelf kan zijn
• Openbare ruimte en gebrouwen toegankelijker maken voor mensen met een fysieke beperking
• Ondersteuning van ouderenverenigingen en -organisaties
• Leiden blijft stad van de vluchtelingen
• Zorg op maat voor dak- en thuislozen
• Speeltuinen worden nog meer het hart van de buurt