Leiden

Tijdens de behandeling van de Taken en efficiencydiscussie in de raadsvergadering van 20 april jl. heeft de SP aangegeven dat het grootste deel van wat Leiden moet bezuinigen komt vanwege landelijke maatregelen. Speerpunt van de SP was "Leiden verliest haar sociaal gezicht". Dit hebben we duidelijk gemaakt door aan te geven dat het college geen lef toont. Geen lef, omdat de bezuinigingsvoorstellen vooral de kleintjes treffen en de grote en dure projecten volledig buiten schot worden gelaten. Met dit beleid waarbij verkeerde keuzes worden gemaakt zet het college de solidariteit onder druk, en de SP vindt dat je dat niet kan maken! De SP heeft daarom moties en amendementen ingediend en een aantal mede ondertekend om deze aanslag op de minder draagkrachten te pareren.
Lees verder in de volledige bijdrage het SP standpunt en onze keuzes voor de noodzakelijke besparingen.

Voorzitter, het motto van de taken en efficiency discussie lijkt voor het college te zijn: Als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan!
Volgens de SP fractie kan en moet het anders.

Leiden verliest in rap tempo haar sociaal gezicht. De bezuinigingen die Leiden de komende jaren te wachten staan zijn grotendeels het gevolg van de politiek van het 2e kabinet Balkenende. Vanuit het Algemeen Fonds gaat er minder geld naar alle gemeenten, dus ook naar Leiden, maar ondertussen blijft dat zelfde CDA-VVD-D'66 kabinet wel geld pompen in peperdure prestigeprojecten zoals de JSF en de Betuwelijn.
Bezuinigingen lijken dus het gevolg van maatregelen waarvoor de gemeente Leiden niet verantwoordelijk is. Simultaan met minder inkomsten uit het gemeentefonds moet Leiden meer uitgaven verrichten voor uitvoering van de WWB. De vraag is of we als Leiden dat maar zonder meer moeten accepteren.

Mijn fractie heeft een motie voorbereid waarin we protesteren tegen de effecten van het landelijke beleid.

Effect en samenhang
Volgens de SP is er geen visie bij de samenhang tussen de verschillende bezuinigingsposten. De bezuinigingen zijn niet meer dan een zeer pragmatische kijk op waar er geld te halen valt. Iets wat zich op de lange termijn tegen je kan keren omdat er niet goed is nagedacht over de consequenties van bezuinigingen nu (want het geld is nu snel nodig) en de effecten die het heeft op de lange termijn. Zo is de verhoging van de tarieven havens en waterwegen gunstig voor de inkomsten maar wat doet dit met de 'klandizie'?
Het nadelige effect dat bezuinigingen op de ene post uitoefent op anderen is totaal onbekend. Bezuinigen op onderwijsvoorzieningen kunnen bijvoorbeeld leiden tot verhoging van ouderbijdragen en/of verhoging van subsidieaanvragen door schoolbesturen.
Het college heeft keuzes gemaakt, maar door de effecten van deze keuzes worden naar de mening van de SP bepaalde groepen uit de Leidse samenleving zwaarder getroffen dan andere. Als het zo doorgaat verliest Leiden in rap tempo haar sociaal gezicht.
Lastenverzwaringen moeten volgens de SP niet zodanig verdeeld worden, dat groepen inwoners, die afhankelijk zijn van een vorm van uitkering of bijstand er meer op achteruit gaan dan andere groepen inwoners. In lijn met de begroting worden talrijke kleintjes zwaar getroffen en groteren gespaard.
De service aan de burgers wordt stevig uitgekleed (opheffen balie Stadsbouwhuis), het minimabeleid wordt gekort met 250.000 in 2005 en 500.000 in de daarop volgende jaren; Milieu en beheer, het korten op natuur en milieu educatie, d.w.z. dat scholen zelf de schooltuinen moeten gaan beheren en de bouw van de kinderboerderij wordt stopgezet. De SP fractie heeft daar een amendement op voorbereid en dat zal ik zo indienen; Er komt geen geld meer voor nieuw beleid ter ondersteuning van buurtwinkels en wijkwinkelcentra; Het college kiest ervoor om de hondenbelasting af te schaffen want de inningskosten zijn te hoog. In plaats daarvan wordt de OZB verhoogd! Geen moment wordt nagedacht over hoe de niet-hondenbezitters hierover denken, namelijk, dat zij nu gaan meebetalen voor de drollenaanpak.
Ook op dit bezuinigingsvoorstel zal mijn fractie een amendement indienen; Zelforganisaties van allochtonen en buurthuizen moeten de huur van hun panden zelf gaan opbrengen; De subsidie voor de Leidse Rechtswinkel wordt afgebouwd en over twee jaar stopgezet. Honderden sociaal en economisch zwakkere Leidse burgers kunnen dan geen beroep meer doen op gratis advies en sociale rechtshulpverlening; Onderwijswinkel met haar open spreekuur voor onderwijszaken, huiswerkbegeleiding, bijles etc. waar vooral veel allochtone Leidenaren en Leidenaren met een onderwijs achterstand gebruik van maken.
Wij hebben het amendement op dit voorstel mede ondertekend. De vrijwilligers organisatie Home Start, die veel goed werk doet op het gebied van preventie, opvoedingsondersteuning. Allemaal bezuinigingen die de Solidariteit onder druk zetten.
Er zijn tegenvallers bij de DZB, bij onderwijshuisvesting, maar beter gebruik van onrendabele panden wordt uitgesteld en schoolbesturen moeten zelf de conciërges gaan betalen. Er wordt bezuinigd op het leerlingenvervoer, noem maar op en toch wil het college nu al 1,6 miljoen investeren voor de versnelde aanpak van de Rijn-Gouwe Lijn in een projectbureau.
Ook de amateur - en jeugdsport moet fors inleveren. Privatiseren instellingen voor sport en cultuur? Klinkt allemaal mooi als je wilt bezuinigen, maar volgens de SP moeten we voorkomen dat geprivatiseerde instellingen voor sport en cultuur noodgedwongen tarieven moeten verhogen waardoor de mensen met een smalle beurs uitgesloten worden van deelname aan deze activiteiten. Of dat de sportinstellingen weer om subsidie bij de gemeente komen aankloppen.
Allemaal kleintjes die grote klappen krijgen, maar het college heeft geen moed getoond door grotere projecten aan te pakken bijv. het temporiseren van ontwikkelingen in de . Oostvlietpolder, of de bouw van kantoren en een megabioscoop bij het station. Als het niet kan zoals het moet, dan moet het DUS zoals het kan? Ja, maar het hangt er wel vanaf op welke manier. Volgens de SP fractie moet er dan gekozen worden voor handhaven van de kwaliteit van leven daar waar dat het meest nodig is. En dat is in voorzieningen voor de burgers, die daarvan afhankelijk zijn. En dan denk ik o.a. aan ouderen, gehandicapten, werklozen en leerlingen van niet draagkrachtige ouders.
Dat betekent keuzes maken. Een keuze tussen handhaven van de hoogte van investeringen in prestigieuze projecten, die op termijn uitgevoerd moeten worden en NU voorzieningen treffen voor de minst draagkrachtigen in de samenleving.
Volgens het college profiteren ook de minder draagkrachtigen op termijn van prestigieuze projecten. Ok, op de lange termijn misschien een deel van hen, maar wat is het nut van over een paar jaar te kunnen rijden in een sneltram als je vandaag aan de dag je thuishulp niet meer kan betalen? En dat vinden wij als SP een tegenstelling NU. Bovendien is het een feit, dat grote en prestigieuze projecten altijd duurder uitvallen dan begroot zodat er nog meer risico's aankleven dan nu bekend zijn. De landelijke voorbeelden zijn overbekend: Betuwelijn, HSL, JSF, maar ook Leiden heeft zo haar coryfeeën, de verbouwing van het Stads(bouw)huis, nieuwbouw Leidse basisscholen, Oostvlietpolder enzovoorts.
De keuzes van de SP voor noodzakelijke besparingen en efficiency liggen op het vlak van:
1 Betere planning en uitvoering bij herinrichting van straten en kruispunten. Het pakt nogal eens verkeerd uit bij kruispunten die later weer moeten worden aangepast (bijv. Levendaal/Korevaarstraat); dat is pas geldverspilling en dat moeten we niet hebben;
2 Temporiseren van investeringen;
3 Het aanspreken van diverse fondsen en reserves zoals het Herstructureringsfonds en het Parkeerfonds of tijdelijk inzetten daarvan voor strikt noodzakelijk geachte investeringen. Nu drukken ze op de gewone begroting.
4 Betere exploitatie gebouwenbezit en beheer gemeente.
5 Besparingen op het management. Het college wil hier € 750.000 bezuinigen, prima, maar de trap moet van bovenaf worden schoongeveegd. Gemeentelijk Managementteam, ondersteuning eerst, dan de dienstdirecteuren. Op de korte termijn levert dat ca. 50.000, op de lange termijn meer. In de gemeentelijke organisatie zit trouwens wel meer ruimte: erg veel managers, baasjes, chefjes en hoofden etc.
6 Bij Financiële functie en Planning & Control waar bezuinigingen van € 456.500 in 2005 en € 521.500 vanaf 2006 geboekt staan niet alleen kijken naar een aantal beleidsproducten, nota's e.d. die worden ingedikt, maar er kan nog meer bezuinigd worden door betere efficiency bijvoorbeeld bij aanbiedingsformulieren, dubbel verstrekken van allerlei brieven en nota's aan de raad etc. Het zijn toch de kleine dingen die het doen.

Het gaat om keuzes maken. En die maak je op basis van afwegingen. Voor de SP geldt dan first things first. Eerst de noodzakelijke levensbehoeften voor een menswaardig bestaan en dan pas de extra's.
Redt de Solidariteit met de minst bedeelden