Leiden

Woensdag 5 juli stond de RGL op de raadsagenda. Er worden op dit moment verschillende varianten van de RGL over bestaand spoor uitgewerkt. Het voorstel was om al die 5 varianten gedurende de zomer verder uit te werken, en dan in september te kijken welke variant, of combinatie van varianten, onderwerp van een referendum kan zijn. In dat referendum kan Leiden dan kiezen tussen die variant, of de RGL door de binnenstad. Als de gemeenteraad in september tot de conclusie komt dat er geen goed alternatief buitenom tussenzit, dan komt er een ja/nee referendum; de RGL door de binnenstad, of helemaal niet.

In 3 van de 5 varianten wordt er gesloopt in Transvaal. De SP heeft samen met de CU nog onderzocht of een 6e variant mogelijk was, waarbij de RGL vlak voor of na het Plesmanviaduct zou aftakken van het bestaand spoor. Dan zou er niet gesloopt hoeven worden. Helaas bleek dat niet mogelijk; de RGL zou dan alleen via het Plesmanviaduct naar het westen kunnen, en niet via de Walenkamptunnel, langs het LUMC en door de Leeuwenhoek. Bovendien zou er dan nog maar één tunnelbuis voor de auto’s overblijven.

De SP riep de wethouder op om van 1 variant nog alternatieven zonder sloop uit te zoeken. Er is nu een variant waarbij de RGL over de Morsweg komt te lopen, en de auto’s daar geweerd worden. Bij die variant was ook een doorgetrokken Schipholweg getekend, dwars door Transvaal. De wethouder zegde toe ook andere oplossingen voor het autoverkeer te onderzoeken deze zomer. Als het lukt om zo’n alternatief te ontwikkelen, zou dat meteen het probleem van het vele verkeer in de Morsweg oplossen, en zou dat de aanleiding kunnen zijn om die hoek van de stad flink op te knappen. Als dit als een aparte variant beschouwd wordt, zijn er nu dus 3 varianten met, en 3 zonder sloop in Transvaal.

Het college mikte tot nu toe op december voor de datum van het referendum. Het zou veel beter zijn om het tegelijk met de provinciale statenverkiezingen te doen in maart, omdat je dan natuurlijk veel meer mensen naar de stembus kan krijgen dan in december. Bovendien is het goedkoper dan een los referendum. De SP was (samen met andere partijen) van plan de datum pas in september te veranderen van december naar maart, om zo nog de druk op de provincie te houden. De provincie baalt ervan dat Leiden nu andere plannen heeft met de RGL. Bovendien is er haast nodig bij het regelen van financiering voor het westelijk deel van de RGL. Dat is er nu nog niet, en de raad staat op het standpunt: geen Oost zonder West. Wethouder Steegh heeft bereikt dat er in december duidelijkheid komt over het westelijk deel. Hij verraste de raad bovendien met de mededeling dat de provincie nu akkoord wil gaan met een referendum in maart, dus er is waarschijnlijk in september geen aktie meer nodig om dat te regelen.

D66 probeerde het referendum (traditiegetrouw) nog te frustreren, dit keer met een sympathiek ogende motie. Daarin riepen zij op om nu al vaste kriteria te ontwikkelen, waaraan een eventueel tracé buitenom zou moeten voldoen. Als dat door zou gaan, zou er een enorm ingewikkelde discussie ontstaan, die hoogst waarschijnlijk tot vertraging zou leiden. Bovendien zouden dan nu al alternatieven af kunnen vallen, die misschien achteraf gezien wel nuttig zouden kunnen zijn. Het RGL-project is te ingewikkeld om meer dan heel algemene kriteria te ontwikkelen; bijvoorbeeld wat betreft het kostenplaatje, hangt het er ook vanaf welke problemen er nog meer worden opgelost, behalve het aanleggen van de trein. Als er bijvoorbeeld een optie is waarbij tegelijk spoorverdubbeling naar Utrecht mogelijk wordt, dan zou dat reden kunnen zijn om voor die optie meer geld uit te trekken dan voor het binnenstadtracé.

Toen die motie werd afgewezen, viel D66 terug op de taktiek die ze al sinds het begin van de collegeperiode volgen: proberen een wig te drijven tussen de SP en de rest van het college. Die taktiek is ondertussen zo doorzichtig als de nieuwe kleren van de keizer, dus dat kwam niet echt als een verassing. Helaas is dat wel weinig productief, en wordt er veel tijd aan verspild. Ze dienden een motie in, waarbij werd opgeroepen om alle opties waarbij er sprake was van sloop nu alvast af te schieten. Het leek de SP niet verstandig om dat (nu al) te doen. Als er wel gesloopt wordt, maar er betaalbare woningen in dezelfde wijk teruggebouwd worden, en als tegelijk de hele wijk opgeknapt wordt, is dat iets waar de bewoners van Transvaal misschien voorstander van zouden kunnen zijn. Alleen in dat laatste geval zou de SP daar mee kunnen leven. We zullen deze zomer naar de wijk gaan om daarover te praten. De VVD en D66 stemden vóór de motie. Dat die twee partijen nu fel “tegen sloop”zijn is iets waar we ze later nog aan kunnen herinneren.

De VVD had verder weinig in te brengen in de discussie. Op hun site staat een stukje vol retoriek, dat sterk doet denken aan de kromme argumenten waarmee in 2002 het tracé over bestaand spoor de nek om werd gedraaid. De SP had verwacht dat ze daarmee aan zouden komen, maar blijkbaar was dat alleen voor de eigen achterban.

Vlak vóór de raadsvergadering had STOOM nog een mailtje rondgestuurd, waarin zij pleitten voor een variant waarbij de RGL helemaal over bestaand spoor rijdt, tot in het station. Die variant wordt ook uitgewerkt, maar de variant van STOOM zou gebruik maken van ander materiëel: lighttrain ipv lightrail. Lighttrain is een soort lichte stoptrein, lightrail lijkt meer op een tram. Deze laatste variant kan b.v. scherpere bochten nemen, Lighttrains schijnen goedkoper te zijn. Dit kon echter niet meer worden toegevoegd aan het onderzoeksprogramma, omdat de provincie het hele project dan zou moeten omgooien. De wethouder verwachtte niet dat hij dat er op korte termijn nog uit zou kunnen onderhandelen. Bovendien zou de gemeente Gouda zijn plannen met de RGL dan iets aan moeten passen. Voordeel van lighttrains zou zijn dat ze beter aansluiten op het net dat in het noorden wordt ontwikkeld. Nadeel zou wel zijn dat het minder goed aansluit op de Randstadrail van Den Haag; daar wordt ook lightrail gebruikt.

In september weten we dus meer, en dan zal er een flinke discussie komen over wat de meest geschikte variant is. Als er één geschikt wordt geacht, komt er in maart 2007 een referendum buitenom/binnendoor, het referendum dat er eigenlijk in 2002 al had moeten zijn. Tenminste, als het dan zeker is dat er ook een westelijk deel komt, anders gaat het hele verhaal sowieso niet door. Als er geen geschikte variant blijkt te zijn, dan hebben we veel geld gestoken in een onderzoek waar ‘niets’ uitkwam, maar dan heeft de gemeente de buitenom-variant in elk geval goed onderzocht. In dat geval komt er een ja/nee-referendum.

Geef uw mening door aan het RGL-projectbureau: rgl.leiden@leiden.nl
Dossier Rijngouwelijn
Meer informatie: Julian van der Kraats, julianus@wanadoo.nl