Leiden

Wat hebben muziek en politiek met elkaar te maken? Heel veel, want de politiek speelt een grote rol in de vraag waar de samenleving naartoe gaat, en muziek is een belangrijke uiting van gevoelens over de maatschappij. Hier en nu, maar ook vroeger en elders. De SP gaat eens per kwartaal een avond organiseren over een revolutionair musicus. Lees hieronder een interview met Koos Gijsman, die de avonden gaat verzorgen.

Je bent heel erg bezig met muziek, je schrijft onder andere voor het muziekblad Heaven. Maar hoe ben je geïnteresseerd geraakt in muziek?

De eerste muziek waar ik naar luisterde was van die 'ik hou van jou'-muziek. Maar later raakte ik geboeid door maatschappelijk betrokken muziek, vooral dankzij Bob Dylan. Je hoort daarin dingen die je ook op het nieuws ziet in een kort itempje, bijvoorbeeld over de rassenscheiding in Amerika. Maar door muziek ging veel meer leven hoe dat nou echt ís, hoe het beleefd wordt. Ik ging teksten luisteren, sommige daarvan ken ik nu nog uit mijn hoofd. Dylan had echt heel vergaande teksten over sociaal onrecht. Dylan is echt een dichter en een ziener die muziek maakte.

Muziek werd ook een modeverschijnsel, en het werd verweven met een bepaalde manier van leven. Ik was een hippie, en dus ook bezig met oosterse religie en bewustzijnsverruiming. Muziek stond daarbij altijd centraal. Later ben ik ook zelf muziek gaan maken.

Je schrijft nu veel over muziek. Hoe is dat?

Muziek is sowieso een manier om in contact te komen met erg boeiende mensen. Maar als schrijver kan ik ook interessante gesprekken met ze voeren. En dat is echt fantastisch.

Je gaat nu avonden organiseren over revolutionaire musici bij de SP. Waarom eigenlijk?

Muziek heeft altijd een hele sterke relatie met de tijd en de maatschappij. Muziek kan dingen laten zien die een heel ander licht werpen op de vanzelfsprekendheden, waarmee de media ons bestoken.

Wat bedoel je met vanzelfsprekendheden?

Nou bijvoorbeeld, het verhaal dat de westerse cultuur botst met de oosterse. Mijn passie is Griekse muziek. En die muziek vertelt juist een verhaal van integratie, in plaats van botsing. In de muziek is al heel lang duidelijk dat oost en west elkaar niet hoeven te bijten, integendeel. Er is wil tot samenwerking, in elk geval op muzikaal gebied. En daar zijn de meest prachtige dingen uit voortgekomen. Terwijl politici en media toch gemakkelijk dat beeld schetsen van alleen die tegenstelling.

Muziek geeft ook de gelegenheid om verhalen te horen van elders van mensen zelf. Zo zie je in de muziek uit Amerika dat het zeker niet allemaal maar domme consumenten zijn. Muziek dwingt je om verder te kijken dan de vetgedrukte koppen in de krant, of het item van een minuutje op het journaal. Het dwingt je tot nadenken. Het stelt je in staat in de huid van een ander te kruipen, en dat kan heel verhelderend zijn.

Eén van de mooiste dingen van muziek, vind ik dat het de uitdrukking kan zijn van de ziel van een volk. En dat dat niet te onderdrukken is. Neem bijvoorbeeld de Afrikanen die als slaaf naar Amerika zijn gebracht, en daar onder de meest verschrikkelijke omstandigheden te werk zijn gesteld. Die mensen hebben in elk geval hun muzikale ziel niet laten vertrappen, daar is jazz, soul en funk uit voortgekomen. Of neem flamenco uit Spanje. Dat is verboden geweest, in de tijd dat alleen religieuze muziek was toegestaan. Toch heeft het overleefd. Het lijkt er zelfs op dat, hoe harder je probeert de ziel van een volk te vertrappen, hoe sterker die ziel een uitweg vindt.

Hoe gaan de muziekavonden eruit zien?

Het moet vooral een leuke avond worden. Ik zal een korte inleiding geven over een bepaalde artiest, de eerste keer zal dat Miles Davis zijn. Daarna gaan we een DVD kijken, om te zien wie daar staat, en wat er gebeurt. Het gaat erom hoe bepaalde figuren een relevante bijdrage hebben geleverd aan grote veranderingen in de muziek én de maatschappij. Dat is fantastisch om te zien.

De eerste muziekavond is gepland op vrijdag 29 mei.

Meer informatie: Koos Gijsman, k00s@casema.nl, of Julian van der Kraats, jvdkraats.sp@gmail.com, tel 06-15042822