Leiden

Eergister verscheen op LeidenLokaal.nl een interview met SP-raadslid Roos van Gelderen over de thuiszorg. De gemeente moet thuiszorg ‘fatsoenlijker’ leveren, aldus SP-raadslid Roos van Gelderen. Eerder ontkende wethouder Gerda van den Berg de problemen binnen de zorgsector. Volgens haar zijn veel klanten tevreden met de personeelswisselingen van de hulp in de huishouding. Van Gelderen bestrijdt dit. “Er wordt heel makkelijk over gedaan, maar het is iemand die tot in je meest intieme levenssfeer komt.” Lees hier hoe Jerry Vermanen van LeidenLokaal.nl het SP-raadslid interviewt.

Ouderen en gehandicapten die recht hebben op thuiszorg worden anoniem op een website geplaatst. Thuiszorgaanbieders mogen meedingen naar deze klanten door een puntensysteem. Hierin worden voorkeur, tevredenheid, snelheid van levering en prijskorting meegerekend.

Wat is uw grootste bezwaar tegen het thuiszorgsysteem?
“Mijn grootste bezwaar is dat de veiling uitgaat van ‘wie het laagst biedt, krijgt de cliënt’. Dan kun je nog zo mooi vertellen dat kwaliteit en voorkeur ook meetelt, maar je krijgt gewoon een heleboel punten naarmate je een lagere prijs aanbiedt. De consequentie daarvan is dat er veel meer wisselingen zijn van organisatie per cliënt.”

Is de balans te ver doorgeslagen naar de prijskortingen die worden aangeboden?
“Het is niet zozeer dat thuiszorgaanbieders geen punten krijgen voor de andere criteria. Als zorgorganisaties maar een beetje onder de prijs bieden, dan is er nog niet zoveel aan de hand. Dan is de eerste voorkeur voor de cliënt doorslaggevend. Het probleem ligt bij de schoonmaakbedrijven die echt onder de prijs duiken. Dat zijn met name de organisaties die hun personeel op een andere manier uitbetalen dan zorgorganisaties. Lager geschoolde mensen, lager uurloon. Zo’n organisatie kan zo laag bieden.”

Zorgaanbieders hebben afspraken over kwaliteit gemaakt met de gemeente. Wat is er dan tegen dat zij hun dienst voor een lage prijs aanleveren?
Er zit ook nog een verschil tussen wat op papier staat, en hoe het in de werkelijkheid is. Vandaar dat we vaak hebben aangedrongen op controle. De wethouder zegt dat ze controleert, maar ik heb mijn twijfels aan de manier waarop dat gaat. Dat komt met name doordat wij uit de praktijk hele andere verhalen horen.”

U zegt dat de schoonmaakbedrijven zich niet aan de afspraken met de gemeente houden?
“Ik zou dat niet durven zeggen. Waar wij naar kijken is de uitwerking die dit systeem in de praktijk heeft. Op het moment dat wij zowel van cliënten horen wat er mis gaat, en zorgorganisaties zelf ook aan de bel trekken, dan gaat er dus kennelijk iets mis. Ik heb al vragen gesteld aan de wethouder, maar die geeft daar vage antwoorden op.”

Is er veel onrust onder klanten?
“De noodzaak om ieder jaar geveild te worden is onnodig. Je krijgt ieder jaar onrust onder de mensen die vaak toch al in een lastige en kwetsbare positie zitten. Mijn waarneming is dat het systeem een doel op zichzelf wordt. Als de gemeente zorg levert, dan moet je dat op een fatsoenlijke manier doen.”

Wordt het probleem niet opgelost zodra andere factoren zwaarder gaan wegen?
“Ik heb de wethouder opgeroepen om te kijken of er tussentijds geen aanpassing nodig is. Maar tot nu toe zegt ze: ‘Het is een tijdelijke dip en we wachten het eerst wel af’. De wethouder heeft een hele zakelijke benadering, en wil koste wat kost het systeem in stand houden. Ze is tegelijkertijd wethouder van Financiën, dus je merkt aan alles dat het zwaartepunt daar ligt, om die kosten in bedwang te houden. Ze is nu eenmaal gestart met dit systeem, dus houdt ze daaraan vast.”

Een organisatie die de laagste prijs aanbiedt, kan toch ook goede zorg leveren. Wellicht hebben zij hun financiële huishouding wel beter op orde?
“Dan krijg je een andere discussie. Wil je de huishoudelijke zorg neerleggen bij een schoonmaakbedrijf? Voor een deel van de mensen geldt dat je puur iemand wilt hebben die je huis komt schoonmaken voor een bepaalde tijd. Iemand met een gebroken been heeft kortlopende hulp nodig, en die is blij dat iemand komt schoonmaken. Dat kan een schoonmaakbedrijf leveren.”

“Echter, de huishoudelijke hulp is van oorsprong een aanvullende zorg voor mensen die nog allerlei andere dingen mankeren. In dat soort gevallen hebben mensen extra veel moeite met veel wisselingen in personeel. Die wisselingen zijn extra belastend. Ze kunnen geen band opbouwen met iemand die toch vaak twee keer in de week thuiskomt en tot achter in je kast het schoonmaakwerk doet. Er wordt heel makkelijk over gedaan, maar het is iemand die tot in je meest intieme levenssfeer komt.”

Stel dat een schoonmaakbedrijf bij iemand komt die eten in de koelkast laat bederven. Kan die thuishulp dan goede zorg leveren?
“Je moet je afvragen of iemand van een schoonmaakbedrijf daar überhaupt wel op let. Iemand vanuit een zorgorganisatie ziet dat. Die kan even overleggen met een collega die vanuit andere zorg werkt. Het is een verschraling van de zorg. Op het moment dat je een systeem hanteert waarin de prijsvechters de grootste kans op een cliënt krijgen en je gaat dit elk jaar herhalen, dan ben je gewoon verkeerd bezig.”

LeidenLokaal.nl
Roos van Gelderen, Email roosvangelderen@gmail.com of bel Roos op 06 - 40 89 15 08.