Leiden

Roos van Gelderen is al jaren actief voor de Leidse SP, en nu kandidaat-wethouder. Vanavond wordt zij geïnstalleerd, en morgen is haar eerste werkdag als wethouder Zorg, Welzijn, Jeugd en Personeelszaken. Tijd voor een uitgebreid interview, dat u hieronder kunt lezen.

Roos, je bent al zo'n jaar of 8 actief voor de SP. Het is misschien een open deur, maar waarom de SP?

Het bekende verhaal, de beginselen liggen mij na aan het hart: menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Maar ook dat het een partij is die niet alleen in woorden maar ook in daden laat zien waar ze voor staat. Mooipraters hebben we al genoeg.

Je werkt al je hele leven op het gebied van zorg, welzijn en jeugd. Waarom heb je daarvoor gekozen?

Ik heb ook nog anderhalf jaar bij de politie gewerkt hoor. Maar zonder gekheid, ik wist al heel jong dat als ik ging werken dat ik dan iets met kinderen wilde doen. Dat heb ik ook een beetje van mijn vader meegekregen, die kinderarts was. Ik ben ook niet iemand die warm loopt voor stenen en asfalt, maar wel voor alles wat mensen te maken heeft, dat vind ik het wezenlijke.

De eerste insteek was wel de kinderen, dat zijn gewoon de leukste soort mensen. Wat ik precies wilde gaan doen wist ik nog niet toen ik ging studeren. Ik heb daarom HBO jeugdwelzijnswerk gedaan, dat was heel breed. Er was veel goede theorie maar ook veel goede praktijk. Die combinatie vind ik leuk. Het liep van psychologie en pedagogiek tot drama en spelleiding.

Ik heb altijd gehad en gehouden, ook nu ik meer achter een bureau werk, dat ik de behoefte heb om met de praktijk bezig te zijn. Alleen achter je bureau verzin je het niet, en alleen werkend in de praktijk los je het ook niet op. Dat geldt voor heel veel dingen, ook voor de politiek. Je moet weten waar je het over hebt in het grote plaatje, maar ook hoe het uitwerkt in de praktijk. Ik heb een gloeiende hekel aan mensen die alles vanachter een bureau vandaan verzinnen en denken dat ze het allemaal weten.

Wanneer je wethouder wordt, wordt de zorgveiling in de thuiszorg meteen afgeschaft. Wat komt daar voor in de plaats?

Daar moeten we nog even heel goed naar kijken, maar ik vermoed dat we richting het 'Zeeuws model' gaan, maar het kan ook het 'Leids model' worden. Doel is in elk geval om een systeem te hebben waarbij er genoeg zorgaanbieders zijn zodat mensen de keus hebben, en tegelijk te zorgen voor goede kwaliteit van de zorg. Dan moet je om te beginnen een prijs afspreken waarvan je weet dat de organisaties het er voor kunnen doen en ook goed personeel kunnen neerzetten. Voorkomen moet worden dat schoonmaakbedrijven het doen. De gemeente moet goede kwaliteit eisen en daar ook goed op controleren.

En wat gaat er nog meer veranderen wanner jij wethouder bent?

Ik hoop dat de mensen met wie ik te maken krijg, zowel intern als bij de organisaties, weer geïnspireerd raken, het gevoel krijgen: er wordt naar me geluisterd. Dat ze in staat zijn aan te geven wat voor hen belangrijk is, en dat er met een creatieve blik naar hun werk gekeken wordt. Opnieuw kijken: wat is er nodig om de problemen op te lossen, en dan even wat breder om je heen kijken. Nu worden mensen te veel ingekaderd door alles wat ze níet mogen, door regels en structuren. Je moet uitgaan van de kennis en de kracht die mensen in de praktijk hebben ontwikkeld. En dus ook niet zo maar organisaties van buitenaf inzetten, dat leidt alleen maar tot versnippering. Je moet juist zo veel mogelijk gebruik maken van mensen en organisaties hier in Leiden zelf, die Leiden goed kennen. Ik wil mensen en organisaties met elkaar verbinden. Dat gebeurt nu natuurlijk ook al, maar dat moet je meer belonen, dat is belangrijk.

Neem bijvoorbeeld het ondersteunen van mensen binnen de Wet Maatschappelijk Ondersteuning, en door Sociale Zaken. Beide hebben 'participatie' als doel, en de doelgroep is ook voor een belangrijk gedeelte dezelfde. Daar liggen kansen om het zowel voor de mensen die er gebruik van maken makkelijker en beter te maken, als voor een beter georganiseerde gang van zaken bij de gemeente.

Als je hebt over personeel in zijn algemeenheid, los van welzijn en zorg: dan moet je mensen erkenning geven voor hun werk en hun ideeën, want dat maakt dat mensen met plezier werken en dan presteren ze ook het beste. Dan bindt je mensen ook. Mensen vertrekken meestal niet voor het geld, maar omdat ze het te weinig naar hun zin hebben.

Dat geldt ook voor individuele Leidenaren. Die hebben ook vaak goede ideeën, maar die verdwijnen veel te vaak in een bodemloze put. De organisatie denkt veel te vaak in obstakels en 'beren op de weg'. Niet: 'dat is een leuk idee', maar veel mitsen en maren. Die hele mentaliteit moet anders. Juist bij zorg en welzijn is dat de dood in de pot. Juist als je middelen schaars zijn is een positieve, creatieve instelling zo belangrijk.

Ik wil een wethouder worden 'met loopvermogen' zoals ze in de jeugd hulpverlening zeggen; iemand die naar mensen toegaat en niet achter een bureau blijft zitten wachten tot er mensen komen. Dat verwacht ik ook van de ambtenaren. Het zou goed zijn als alle ambtenaren die ermee te maken hebben eens een dag meelopen in de thuiszorg. Of een week. Dat kweekt erkenning en begrip voor het harde en belangrijke werk dat daar verzet wordt.

Meer informatie: Roos van Gelderen, roosvangelderen@gmail.com, tel. 071-5126613