Leiden

De gemeente Leiden moet niet instemmen met de afspraken die de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft gesloten met het kabinet. “Het jaagt mensen de armoede in en brengt onze gemeente grote financiële risico's,” stelt SP-raadslid Eva de Bakker. “Als de gemeenteraad 'ja' zegt, wordt Leiden mede-verantwoordelijk voor grote bezuinigingen op de meest kwetsbaren, die part noch deel hebben gehad aan de economische crisis in onze samenleving.” Op 19 mei debatteert de gemeenteraad over het akkoord.

Het kabinet Rutte heeft een bestuursakkoord getekend met de koepel van gemeenten (VNG), provincies (IPO) en de Unie van Waterschappen. Hierin is afgesproken dat er een takenpakket ter waarde van 8,5 miljard euro wordt overgedaan aan gemeenten en provincies. De voorzitters Jorritsma (VNG en VVD), Franssen (IPO en VVD), Glas (UvW) en premier Rutte spraken hun vreugde uit over dit bereikte akkoord. Tegelijkertijd maken nu al 25 gemeenten en en drie provincies duidelijk dat zij tegen het akkoord zijn en ook tegen zullen stemmen op de ledenvergadering van de VNG op 8 juni. Het verzet tegen het akkoord is nog steeds groeiende. Volgens de Leidse SP moet ook Leiden geen handtekening zetten.

In het akkoord wordt het plan gepresenteerd dat het kabinet heeft met de bijstand. Deze wordt samengevoegd met de Wet voor Jong Gehandicapten (Wajong) en de regeling voor Sociale Werkplaatsen (WSW). Dat gaat gepaard met een bezuiniging van 2 miljard. De uitkeringsvoorwaarden worden zoveel mogelijk gelijk getrokken en er wordt 400 miljoen euro bezuinigd op de budgetten voor re-integratie. Vanaf 2014 is er een financiële prikkel ingebouwd voor gemeenten als zij mensen laten uitstromen naar werk. Dat mogen ook pulpbanen zijn, want het kabinet wil dat gemeenten het middel van loondispensatie gaan gebruiken. Dat is een mogelijkheid om mensen onder het wettelijk minimumloon te laten werken en aan te vullen tot het minimumloon.

Gemeenten worden er ook verantwoordelijk voor om tweederde van de werkplekken in de sociale werkplaatsen te laten verdwijnen. Het kabinet beweert dat uitkeringen verlagen en banen in de sociale werkplaats schrappen ertoe zal leiden dat meer mensen een reguliere baan zullen vinden. “Dat is onzin,” zegt De Bakker. “De reden dat mensen hier nog inzitten, is niet omdat ze niet willen werken, maar omdat de regering het vertikt om werkgevers te verplichten ook mensen in dienst te nemen die een beperking hebben.”

Naast de ingrijpende maatregelen in de bijstand en de de arbeidsmarkt, gaat het bestuursakkoord ook over meer zorgtaken voor de gemeente. De zogenoemde begeleiding uit de AWBZ (denk bijvoorbeeld aan hulp om zelfstandig te kunnen wonen of dagbesteding voor mensen met een verstandelijke, lichamelijke of psychische beperking) en de jeugdzorg worden gemeentelijke taken. Met de overheveling van de taken vervalt het recht op zorg dat mensen nu hebben. Voor Leiden heeft deze maatregel grote gevolgen. De begeleiding zal de gemeente moeten regelen, maar zonder voldoende financiële middelen daarvoor. De Bakker: “De verdeling van de 2 tot 3 miljard die samenhangt met deze taak voor gemeenten, zal gaan via een ‘verdeelsleutel’ die in 2017 klaar is, drie jaar na de overheveling van taken. Het is niet onvoorstelbaar dat juist onze stad veel te weinig budget zal krijgen.”

Bovendien worden er volgens het akkoord 'financiële prikkels' voor de zorg en de jeugdzorg ingebouwd. “Dat betekent dat marktwerking wordt uitgebreid of zal ontstaan met alle gevolgen van dien,” aldus De Bakker. “Winst maken en concurrentie krijgen dan ruim baan, in plaats van menswaardige zorg op maat.” Voor de jeugdzorg zal een eigen bijdrage gaan gelden en zal er een bezuiniging komen, oplopend tot 300 miljoen euro.

"Dit bestuursakkoord gaat over het leven van mensen. Los van de enorme bezuinigingen, zijn de afspraken ook laf,” stelt De Bakker. “Het kabinet schaft de rechten van mensen af en maakt gemeenten verantwoordelijk voor het uitvoeren van het beleid op dit gebied. De opstelling van de VNG is naïef. Zij gaat akkoord met forse bezuinigingen, en krijgt er veel onzekerheden voor terug. Daarom moet Leiden de koepel van gemeenten terugfluiten en het bestuursakkoord afwijzen.”

Meer informatie: Eva de Bakker, edebakker@sp.nl