Leiden

De SP Leiden vindt het belangrijk dat iedereen betaalbaar en duurzaam zijn of haar huis kan verwarmen. Dat is nodig in het koude Nederland. Zo leven we gezond en prettig in huis. Wonen wordt steeds duurder. De huren en de energierekening stijgen steeds. Om de aarde gezond te houden willen we onze huizen duurzaam en betaalbaar verwarmen. Daarom werken we ook in Leiden aan het verwarmen van woningen zonder aardgas. Om ervoor te zorgen dat iedereen de energierekening kan blijven betalen moeten we nu goede beslissingen nemen. 

Voorkom verspilling van subsidies

Er zijn grofweg twee manieren om een huis duurzaam te verwarmen. Door een individuele warmtepomp of door een collectief warmtenet. De Rijksoverheid subsidieert allebei. Niet iedereen kan een warmtepomp betalen, ook niet met subsidie. Veel huishoudens worden in de toekomst daarom aangesloten op een collectief warmtenet. Dat is maatschappelijk gezien de goedkoopste oplossing in dichtbevolkte steden.[1] Maar doordat huishoudens met subsidie een individuele warmtepomp aanschaffen, stijgen de kosten voor huishoudens die afhankelijk zijn van een warmtenet. Hoe meer huishoudens zijn aangesloten, hoe meer we de kosten delen. Om het verspillen van belastinggeld te voorkomen adviseert de Algemene Rekenkamer om geen subsidie te geven voor individuele warmtepompen in gebieden waar een collectief warmtenet komt.[2] De SP Leiden wil dat de kosten van het een collectief warmtenet eerlijk gedragen worden.

Bescherm huishoudens op een warmtenet tegen hoge prijzen

De SP Leiden wil dat een warm huis voor iedereen vanzelfsprekend betaalbaar en toegankelijk is. Huishoudens op een warmtenet kunnen niet overstappen naar een goedkopere warmteleverancier. Daarom moeten huishoudens beschermd worden tegen hoge prijzen van een monopolist. De gemeente gaat wijken aanwijzen waar een warmtenet mag komen, en wie dat mag aanleggen. De SP Leiden vindt dat de gemeente maximale prijzen moet afspreken. Daarmee voorkomen we dat huishoudens te veel betalen aan buitenlandse investeerders. Een warm huis is een recht, geen gunst van de markt.

Geen winstmaximaliserend privaat monopolie

Om huishoudens te beschermen tegen winstmaximaliserende private monopolies staat in de nieuwe warmtewet dat warmtenetten in publieke handen moeten zijn. Hiervoor is voldoende realisatiekracht, stelt onderzoek dat op verzoek van de minister is uitgevoerd.[3] Het onafhankelijke advies is om hier zo snel mogelijk mee te beginnen. De SP Leiden heeft in de Gemeenteraad verschillende keren gepleit voor het oprichten van een gemeentelijk warmtebedrijf. Alleen zo kunnen we betrouwbaar werken aan een betaalbare energietransitie voor iedereen.

SP Leiden stelt vragen aan het College van Burgemeester en Wethouders

1. Kan het college aangeven hoeveel gemeentelijke subsidie er beschikbaar is voor individuele warmteoplossingen? En hoeveel is er beschikbaar voor collectieve oplossingen? En hoe zit dit voor de lokale besteding van Rijkssubsidies? Hoeveel aanvragen zijn er voor oplossingen en hoeveel huishoudens moeten ze bedienen?

3. Wat doet het college er aan om te voorkomen dat subsidies voor individuele warmteoplossingen de kans van slagen van collectieve oplossingen in de weg zit? 

4. Hoe beschermt het college huishoudens aangesloten op collectieve warmte tegen te hoge tarieven van een monopolist waar zij niet van af kunnen? Is zij bijvoorbeeld voornemens om maximale tarieven te eisen in het aanwijzen van warmtekavels? 

5. Herkent het college het beeld dat collectieve warmtesystemen duurder zijn voor aangesloten huishoudens als er minder afnemers zijn (omdat de totale kosten van het systeem door minder mensen gedragen wordt)? Hoe voorkomt het college dit met haar eigen beleid?

6. Is het college bereid om de aanbeveling van de Algemene Rekenkamer over te nemen, voor de inzet van gemeentelijke subsidies, en wanneer het college bijdraagt aan de uitvoer van Rijkssubsidies: "toch beveelt de Rekenkamer de minister aan niet langer een huiseigenaar subsidie te geven voor een warmtepomp als dat de ontwikkeling van een warmtenet in de betreffende woonwijk kan belemmeren."?

7. Herkent het college het beeld dat in dichtbevolkte gebieden warmtenetten maatschappelijk gezien aanzienlijk goedkoper zijn dan warmtepompen? Hoe houdt het college hier rekening mee bij het aanwijzen van warmtekavels? Bron: https://www.ebn.nl/feiten-en-cijfers/kennisbank/onderzoek-warmtenetten-aanzienlijk-goedkoper-dan-warmtepompen/ 

[1] https://www.ebn.nl/feiten-en-cijfers/kennisbank/onderzoek-warmtenetten-aanzienlijk-goedkoper-dan-warmtepompen/ 

[2]

https://www.rekenkamer.nl/publicaties/rapporten/2025/02/04/een-koud-bad-voor-warmtenetten 

[3]

https://ce.nl/publicaties/verkenning-warmtebedrijven-voldoende-uitvoeringskracht-voor-doelstellingen-wamtelevering/