Leiden

(Uit het Leids Nieuwsblad, door Hans Schuurman.) De vergadering van de raadscommissie Onderwijs en Samenleving vorige week ging niet door. Het vereiste quorum, de helft plus één van de 14 leden, was er om kwart over acht nog niet. Ziek, andere afspraken of misverstanden over vervanging waren de oorzaak. Naast de zeven raadsleden waren er circa twintig personen in de raadszaal: ambtenaren, belangstellenden en pers. Stuurt commissievoorzitter Kos iedereen naar huis? Nee, het wordt een discussieavond, waarvan de conclusies in de volgende - formele - vergadering bekrachtigd worden, besliste hij.
Op de agenda: 'Kan een burger die een bijstandsuitkering ontvangt, verplicht worden hiervoor een tegenprestatie te leveren'. Een politiek gevoelig onderwerp. Zou het vanavond iets uitmaken dat vooral aan de rechterzijde van het politiek spectrum veel lege stoelen stonden? Nee, als rechts ontbreekt, bestrijdt links elkaar.
Eva de Bakker (SP) wil niet dat burgers verplicht worden iets terug te doen voor hun uitkering. En als je het niet eens bent met deze socialiste, dan ben je nog niet klaar. Vrijwilligerswerk verrichten voor een uitkering? De Bakker: "Zei u vrijwillig? Dat mag je dus echt niet verplichten".

Esther Kars (PvdA) is ook geen voorstander van een dergelijke verplichting, maar onder strenge voorwaarden vindt zij het wel acceptabel. Als met de tegenprestatie maar rekening wordt gehouden met de omstandigheden van de persoon. 'Werken naar vermogen', is voor de sociaal democrate de leidraad. "Mensen naar een verzorgingshuis sturen om koffie schenken of een klusje te doen, daar is volgens haar niets mis mee. "Goed voor de uitkeringsgerechtigde zelf, die zit anders maar te kniezen achter de geraniums."

Tegenprestatie
Wethouder Jan-Jaap de Haan (CDA) weet dat de rijksoverheid de gemeente een dergelijke verplichting gewoon wettelijk heeft opgelegd. Als hij die opdracht negeert en hij komt in Den Haag om geld los te peuteren, krijgt hij misschien te horen; kom eerst maar de afspraken na.
Maar De Haan leunt nooit achterover in de wetenschap dat hij aan het langste eind trekt. Hij legt alles graag nog eens een keer omstandig uit: Gemeenten zijn voortaan verplicht om een tegenprestatie te vragen aan mensen in de bijstand. Van de verplichting zijn alleen mensen uitgezonderd die daartoe echt niet in staat zijn. Van mensen in de bijstand mag een maatschappelijk nuttige bijdrage worden verwacht, omdat dat hun kans op een baan vergroot. "We hebben het hier over mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Bijstandgerechtigden die lange tijd - soms jaren - niet gewerkt hebben en hun arbeidsritme kwijt zijn." Er mag best een stok achter de deur staan hen te bewegen iets voor de gemeenschap (terug) doen, vindt de wethouder.

Sanctie
De Bakker wil niet dat er druk op uitkeringsgerechtigden wordt uitgeoefend om iets (terug) te doen. "Natuurlijk zou iedereen met een uitkering zijn best doen werk te krijgen en te solliciteren. Maar die stok achter de deur", zij noemt het liever 'straf ', "mag nooit worden opgelegd."
De Haan vindt dat als een uitkeringsgerechtigde niet op een sollicitatiegesprek verschijnt, vuil of ongeschoren kennis komt maken en terloops vertelt eigenlijk niets voor het baantje te voelen hij maatregelen moet kunnen nemen. Korting op de uitkering is zo'n maatregel. De Bakker buigt niet: "Misschien mankeert de uitkeringsgerechtigde sollicitant wel wat".
"Leiden neemt maatregelen op een sociale manier", zegt De Haan bezwerend. Ook met SP tegen, komt er een regeling.

Meer informatie: Eva de Bakker, edebakker@sp.nl