Leiden

De huidige raadsperiode begon maart 2018. Na de landelijke verkiezingen van dit jaar, vinden in 2022 de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Nu we drie jaar bezig zijn met deze raadsperiode, is het een mooi moment om terug te kijken. Wat vindt de SP Leiden van het duurzaamheidsbeleid dat het huidige college van D66, GroenLinks en PvdA heeft gevoerd? Woordvoerder Sander Sauvé blikt terug én kijkt vooruit.

Het beleid van het college kunnen we in drie groepen splitsen. De eerste groep is ‘The Good’: dit is het beleid waar de SP Leiden het hartgrondig mee eens was. Dan ‘The Bad’: beleid waar we grote vraagtekens bij zetten en waar we niet voor zijn. En ten slotte ‘The Ugly’: goedbedoeld beleid, wat niet het doel bereikt dat het zou moeten bereiken.  Van elk geven we hieronder een voorbeeld.

Duurzaamheid in Leiden: The Good

In de raadsperiode 2014-2018 zat de SP Leiden in het college. We hebben toen afgesproken dat biodiversiteit uitgangspunt werd van al ons beleid. Het huidige college heeft deze lijn duidelijk voortgezet.

In april 2020 hebben we in de raad een programma vastgesteld voor biodiversiteit. Dat is zelfs met algemene stemmen gebeurd, wat betekent dat alle partijen voor hebben gestemd. Het is dan ook een goed programma.

Het stimuleren van biodiversiteit heeft allerlei voordelen. Het klimaat verandert, waardoor we meer droogte hebben, maar soms ook extreme natheid. Groen, en vooral divers groen, zorgt voor een demping hiervan. Om goed voorbereid te zijn op de klimaatuitdagingen van de toekomst, is dat echt heel belangrijk.

Daarnaast doet de gemeente dit niet alleen. Initiatieven vanuit de stad worden gestimuleerd en gesteund. Zo kunnen inwoners die dat willen, zelf ook acties ondernemen. Dat is niet nieuw, en de resultaten daarvan zie je nu al overal in de stad. Dat dit ook in dit programma weer is vastgelegd, is alleen maar toe te juichen.

The Bad

Het is misschien raar om te zeggen als woordvoerder Omgevingskwaliteit, maar we geven wel heel veel geld uit aan dit onderwerp. Grote budgetten en tekorten lijken de collegepartijen nauwelijks dwars te zitten. Terwijl bij andere kerntaken van de gemeente, zoals de uitvoering van sociale regelingen, de hand sterk op de knip wordt gehouden.

Het valt op dat het meeste geld uit gaat naar diverse bouw- en omgevingsprojecten. Daarna volgen duurzaamheidsmaatregelen. En als laatste sociale regelingen. De volgorde die het college hanteert, lijkt wel te zijn: eerst steen, dan groen, en ten slotte de mens.

Natuurlijk moeten we geld uitgeven aan een duurzame stad. Daarmee maken we Leiden toekomstbestendig. En we strijden tegen klimaatverandering. Dat zijn erg belangrijke doelen waar we het natuurlijk volop mee eens zijn.

Dat betekent niet dat alle uitgaven even zinvol zijn. Een voorbeeld van 2020: het college wilde graag de dam bij het Energiepark weghalen (zie afbeelding bij dit stukje). Dat zou ten gunste komen van de plezierjacht. Kosten? 2,2 miljoen. Als je een oneindig volle portemonnee hebt, zou je daar nog over kunnen nadenken. Maar in de realiteit moeten we over kosten nadenken en keuzes maken.

Bij het uiteindelijke voorstel heeft het college het weghalen van de dam wel geschrapt. Het is dus goed afgelopen in dit geval. We moeten wel kritisch blijven kijken, en bij elke uitgave bepalen of die echt noodzakelijk is.

The Ugly
In Leiden kennen we een bomenfonds. Moet een ontwikkelaar bomen weghalen voor een project? Dan zorgt hij ervoor dat hij weer nieuwe bomen plant. Lukt dat niet, dan stort hij geld in dit fonds. Hiermee planten we nieuwe bomen. Zo houden we het aantal bomen op peil.

Dat is de theorie achter het bomenfonds. Een heel mooi idee. Maar in de praktijk blijkt het niet goed te werken. We planten veel minder bomen dan we pakken, zo blijkt uit onderzoek van de Leidse rekenkamercommissie. Dit onderzoek is vers van de pers: het rapport verscheen op 22 februari 2021.

Dit heeft meerdere oorzaken. Een daarvan is dat geld uit het bomenfonds wordt besteed aan ander groen dan bomen. Het bomenfonds wordt als het ware gebruikt om andere groenprojecten te financieren. En dan schiet het zijn doel behoorlijk voorbij.

Daardoor komt een goed idee – compenseer kap van bomen – niet goed uit de verf. Binnenkort bespreken we het bomenfonds en het rapport van de rekenkamer in commissie en gemeenteraad. Belangrijk onderdeel daarvan voor de SP Leiden is dat we geld voor bomen ook echt besteden aan bomen.

Conclusie

Duurzaamheid, groen en aanpassen aan klimaatverandering zijn heel belangrijke onderwerpen. In de afgelopen drie jaar heeft het college hier terecht volop aandacht aan gegeven. Dat vinden we heel positief.

We zijn wel kritisch op de kosten. En vooral de prioriteit. De huidige coalitie vindt stenen duidelijk het belangrijkst. Dan volgt groen. En op de laatste plaats mensen. Wat de SP Leiden betreft, keren we dat om. Eerst mensen, dan groen, en als laatste stenen. En de laatste twee staan in dienst van wat onze inwoners nodig hebben.