Leiden

Gisteren was er een informatiebijeenkomst over de toekomst van (zonder) de RijnGouweLijn. De bijeenkomst was gezamenlijk georganiseerd door de provincie Zuid-Holland en Holland Rijnland, het samenwerkingsverband van gemeentes waar Leiden de grootste van is. Kort samengevat werken provincie en gemeentes heel hard aan een alternatief voor de RGL, dat wil zeggen een nuttige invulling voor de 400 tot 450 miljoen euro die er nu ligt. Dat bedrag is ruimschoots onvoldoende voor een RGL als lightrail over bestaand spoor en door de binnenstad van Leiden, dus dat gaat sowieso niet door. Wat het dan wel wordt kon de gedeputeerde nog niet zeggen, maar het wordt in elk geval een oplossing waarbij “de reiziger centraal staat en die op basis van rationele argumenten het beste is voor de hele regio” en die “aansluit bij de bestaande OV-netwerken” aldus gedeputeerde De Bondt. De SP is erg blij met deze insteek. Verkeerswoordvoerder Julian van der Kraats: “Het idee van lightrail-materieel dat zowel op het spoor als door de stad zou kunnen rijden hebben wij altijd onzinnig gevonden en nodeloos duur. We hebben er al die jaren op gehamerd dat er gewoon aangesloten moet worden bij de bestaande vervoerssystemen zoals Stedenbaan en Randstadrail. En we hebben altijd gezegd dat we moeten gaan voor de oplossing die uiteindelijk de meeste reizigers bedient. Een sneltram dwars door de binnenstad voldoet niet aan die eisen. We zijn dan ook heel erg blij dat de provincie en alle regiogemeenten er op deze manier uit willen komen”.

Geen RGL door Leidse binnenstad

Tijdens de bijeenkomst herhaalde de gedeputeerde nog eens dat er ook in het verleden al te weinig geld was voor de RGL; op het oostelijk tracé miste nog 100 miljoen euro, het westelijk deel was sowieso nog niet rond. Van der Kraats: “Wij zeggen al jaren dat de RGL onbetaalbaar is, onderbouwd met cijfers en rapporten, maar de voorstanders van de RGL wilden het nooit horen. Wij vinden dat men gewoon eerlijk moet zijn over de kosten van projecten. Dat iets heel erg gewenst wordt door sommige politici is natuurlijk geen enkele reden om iets proberen door te drukken als er eigenlijk veel te weinig geld is”. De RGL als ‘hybride lightrail’ is dus sowieso van de baan, en daarmee ook het idee van een sneltram die aftakt van het spoor om door de Leidse binnenstad te gaan.

Wel goed openbaar vervoer

Er is vele jaren veel te weinig geïnvesteerd in het openbaar vervoer in onze regio, door de pogingen het RGL-concept (tegen beter weten in) toch van de grond te krijgen. Daarom wil de provincie nu zo snel mogelijk tot een goed voorstel komen dat wél in het budget past om het openbaar vervoer te verbeteren. De gedeputeerde herhaalde meerdere malen dat het allerbelangrijkste daarbij is dat “de reiziger centraal staat”, dus dat goed gekeken wordt welke oplossing leidt tot het meeste gebruik van het openbaar vervoer. Dat klinkt heel logisch, maar bij discussies over de voor- en nadelen van de RGL bedienden vooral de voorstanders zich meestal van hele andere argumenten, bijvoorbeeld dat het ‘goed is voor de Leidse binnenstad’.

Moeilijk proces

Het is veel moeilijker om vanuit de huidige situatie tot een goed en algemeen aanvaard besluit te komen, dan wanneer er weer vanaf nul zou worden begonnen. Want nu hebben allerlei gemeentes bepaalde bedragen toegezegd en willen ze ook ‘waar voor hun geld’. Er zijn bijvoorbeeld al kantorenparken of woonwijken gepland rond haltes. Hier wordt één van de nadelen van de zogenaamde ‘salamitactiek’ zichtbaar, die vaak in de politiek gebruikt wordt. Bij deze tactiek wordt er een project doorgedrukt door het plakje (salami) voor plakje te besluiten, tot er op een bepaald moment eigenlijk geen weg terug meer is. Nu blijkt dus dat de hele salami toch te duur is, maar er zijn al heel wat plakjes verdeeld.

Toch willen de gedeputeerde en de gemeentes er samen uitkomen, zo bleek gisteren ook weer tijdens de bijeenkomst. Het alternatief is namelijk dat er helemaal niets gebeurt (of in elk geval veel minder) op het gebeid van wegen en openbaar vervoer. Als men er niet samen uitkomt dreigt de bijdrage van het Rijk voor zowel de RijnlandRoute als de RijnGouweLijn te vervallen. De minister heeft namelijk besloten de rijksbijdrage als ‘gebiedssubsidie’ toe te kennen, dat wil zeggen dat het geld gebruikt moet worden voor zowel openbaar vervoer als wegen, om de ‘bereikbaarheid’ in zijn geheel te verbeteren.

Planning

Ondanks dat het een moeilijk en extreem ingewikkeld proces is, is de planning om al in april een ‘Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse’ (MKBA in het jargon) van een groot aantal varianten van verbeterd openbaar vervoer te maken. In deze analyse worden kosten en baten afgewogen, effecten op de omgeving en de leefbaarheid en wordt uitgewerkt hoe veel reizigers de verschillende varianten zouden kunnen bedienen. Het is de bedoeling dat provincie en gemeentes kort daarna, in mei dit jaar, al kunnen besluiten over welke kant we met zijn allen op gaan.

Meer informatie: Julian van der Kraats, jvdkraats.sp@gmail.com, tel 06-15042822