Leiden

Vandaag werd bekend dat de provincie Zuid-Holland en de gemeente Leiden het eens zijn geworden over het aanleggen van de RijnGouweLijn door Leiden, en wel over de Hooigracht en Langegracht. Als er straks een handtekening gezet wordt namens de gemeente wordt het voor de gemeente bijna onmogelijk om nog tegen de RGL te vechten. SP-raadslid Julian van der Kraats: “Dit college wil de RGL dan wel doordrammen, maar een volgend college misschien niet. Maar we zitten er dan bestuurlijk en financieel aan vast. Daarmee wordt het verraad van het referendum pas echt in beton gegoten. We zullen het dan echt moeten hebben van organisaties zoals STOOM, en reizigersorganisatie ROVER, en andere mensen die bezwaar maken tegen de komst van de RGL. En de SP zal natuurlijk ook nog alles doen wat mogelijk is, om onder de aandacht te blijven brengen dat dit een slecht plan is.”

RGL over Hooigracht/Langegracht

In de plannen loopt de RGL nu over de Hooigracht en Langegracht, en niet over de Breestraat, Kort Rapenburg en Steenstraat. Er zijn verschillende mogelijkheden om bij het station te komen. 'Voorkeursvariant' is over het drukke Schuttersveld en dwars over de fietsenstalling / taxistandplaats bij het station. Die zou dan moeten verdwijnen.

een schets van het tracé in rood, met in blauw het Breestraattracé

De rest van het tracé blijft hetzelfde. Deze variant laat in elk geval de drukste fietsroute van Leiden intact, afgezien dan van de Jan van Houtbrug. Ook is de belachelijke situatie met enkelspoor door de Breestraat nu van de baan. Die situatie zorgde ervoor dat er maar iets zou hoeven gebeuren om de dienstregeling in beide richtingen grondig te laten verstoren.

Verder is de combibrug over het Rijn- en Schiekanaal van de baan, hoogstwaarschijnlijk omdat de NS daar niet meer aan wil meewerken. Er zullen dus straks twee spoorbruggen over het kanaal liggen, de één hoger dan de ander.

Kosten

De Hooigracht/Langegracht-variant kost 12,7 miljoen euro meer dan de Breestraat-variant, die op 70 miljoen begroot is. Leiden neemt daarvan 2,7 miljoen voor zijn rekening, de provincie de rest. Als het tussen nu en december duurder blijkt te zijn, zijn alle extra kosten voor rekening van Leiden.

Ringweg Oost

Maar daar houden de kosten niet op. Als je de RGL aanlegt, heb je een oostelijke ringweg nodig, omdat er (auto)verkeer weggedrukt wordt door de RGL. Die weg kost naar schatting tussen de 85 en 133 miljoen euro. De provincie wil er nu 40 miljoen aan bijdragen. Althans... de genoemde 40 miljoen is ook voor een bijdrage aan het knooppunt op de Plesmanlaan bij het Biosciencepark. Hoeveel miljoenen er dan nog overblijven voor de ringweg is onduidelijk, en hoe Leiden dat zou moeten betalen al helemaal. De besluitvorming over de ringweg moet eind december klaar zijn.

Nog heel veel onduidelijk

Bij de stukken ontbraken vervoerswaarde-cijfers. Dat zijn cijfers over het aantal verwachte reizigers. Voor de RGL West zijn die wel bekend. Uit die cijfers blijkt dat er geen openbaar vervoer-reiziger meer of minder komt als gevolg van de RGL West. Zelfs als de RGL-Oost er al zou liggen! Uit die cijfers zou opgemaakt kunnen worden hoe veel de RGL per jaar kost. Als de RGL in de toekomst veel geld kost, dan moet er bezuinigd worden op busvervoer.

Ook ontbraken concrete gegevens over de verkeersveiligheid, hoewel die wel van te voren waren gevraagd door de SP en de CU. Hetzelfde gold overigens voor de vervoerscijfers.

Verder ontbraken tekeningen en details over de 'inpassing', dus over de vraag hoe de RGL precies in het straatbeeld zou passen.

Deze variant en het referendum

Sommige partijen, met name de PvdA en GL, willen nog wel eens doen alsof deze variant niet tegen de referendum-uitslag van maart 2006 in zou gaan. Maar de vraag was glashelder: “Wilt u dat de gemeente Leiden meewerkt aan de RGL door Leiden?”. Elk tracé door Leiden gaat daar tegenin, en grote delen van het tracé zijn sowieso hetzelfde. Bovendien gingen de bezwaren tegen de RGLzeker niet alleen over de Breestraat. Om er een paar te noemen: de RGL maakt een intercity naar Utrecht onmogelijk, het gaat ten koste van het regionale busvervoer, en het kost Leiden enorm veel geld.

De wethouder is wel zo eerlijk om toe te geven dat dit tracé tegen het referendum ingaat.

Vijf “harde voorwaarden”

Het college van PvdA, VVD, CDA en GL heeft “vijf harde voorwaarden” waaraan stuk voor stuk voldaan moet worden, willen de college-partijen de RGL in Leiden toelaten. Althans, dat zeggen ze. Die voorwaarden zijn:

• de RGL moet tot de kust worden aangelegd
• verbetering van de treinverbinding naar Utrecht moet mogelijk blijven
• de provincie moet meebetalen een nieuwe weg, de ringweg oost
• de ringweg oost moet er liggen, vóór de RGL gaat rijden
• de RGL moet met smaller materiaal gaan rijden dan waar nu mee gereden wordt bij de proef tussen Gouda en Leiden

Van die vijf voorwaarden heeft de coalitie nu voorwaarde nummer drie binnen, al is het de vraag of de Ringweg Oost daarmee voor Leiden betaalbaar is geworden. Maar voorwaarde één staat op losse schroeven en voorwaarde twee is volkomen onwaarschijnlijk. En de trams zullen niet smaller worden. Wel korter, althans in de spits. Buiten de spits worden ze juist langer! Als de coalitiepartijen zich aan hun woord zouden houden zou de RGL dus alsnog niet doorgaan.

Flinke adder onder het gras

Als bij de uitwerking blijkt dat de kosten van de RGL over Hooigracht en Langegracht hoger blijken te zijn dan 91 miljoen (dus als de kosten in de tussentijd 8,3 miljoen stijgen), wordt alsnog gekozen voor het Breestraat... de onzekerheid op de huidige schatting van de kosten is 25%, een kleine 22 miljoen dus.

Hoe nu verder?

Het stadsbestuur wil de besluiten er zo snel mogelijk doordrukken. De agenda is de volgende:

• 11 juni horen insprekers RGL
• 12 juni commissievergadering
• 19 juni raadsvergadering
• juli tekenen interim-overeenkomst
• eind december tekenen definitieve tweede bestuursovereenkomst

De gemeenteraad gaat dus een beslissing nemen zonder eigenlijk te weten waarover precies. Want in deze korte tijd kan nooit de ontbrekende informatie boven water komen.

Als de bestuursovereenkomst getekend wordt zit de gemeente Leiden er echt aan vast. Dan wordt het verraad van het referendum pas echt in beton gegoten.

Maar daarna kan het plan alsnog stranden. Julian van der Kraats: “Het is en blijft tenslotte een slecht plan, waarvoor de provincie het geld nog steeds niet binnen heeft. In het oosten concurreert de RGL met de trein, waardoor een intercity-verbinding met Utrecht vrijwel onmogelijk wordt. En in het westen krijgt die lijn nooit genoeg reizigers om rendabel te zijn. Dat wordt dus drie keer niks. En dat moeten we onder de aandacht blijven brengen – want beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Met de Betuwelijn bleef de SP ook maar waarschuwen. Dat hielp toen niet. Maar nu zijn er heel veel goede redenen om tegen te zijn, en heel veel waarschuwingen, zoals van de NS, de Randstedelijke Rekenkamer, en de Nationale Ombudsman.”

Meer informatie: Julian van der Kraats, jvdkraats.sp@gmail.com, tel 06-15042822