Leiden

Vandaag werd bekend dat het college van PvdA, VVD, CDA en GroenLinks de RijnGouweLijn willen doordrukken, over de Hooigracht en Langegracht. Ook willen ze de Ringweg Oost aanleggen, die nodig is om het verkeer goed te laten doorstromen als de RijnGouweLijn er eenmaal is. Aan de projecten hangt voor Leiden een prijskaartje dat nu al ver over de 100 miljoen euro heen gaat. Of, en hoe, Leiden dat ooit kan betalen is niet duidelijk. En als de Ringweg Oost vertraagd wordt of niet betaald kan worden, wordt de Breestraat opengesteld voor autoverkeer. SP-verkeerswoordvoerder Julian van der Kraats: “Dit is een historische vergissing”.

Historische vergissing

Het college spreekt van “een mijlpaal”, de SP spreekt van een historische vergissing. Niet alleen omdat het een historische vergissing is om de wens van de Leidenaren te negeren, en ook niet alleen omdat de RijnGouweLijn een historisch slecht project is om aan mee te werken. Maar ook vanwege de kosten.

Overheden proberen ware kosten te verbergen

De RijnGouweLijn is voor Leiden weer eens 9 miljoen euro duurder geworden sinds de vorige berekeningen. De gemeente en de provincie zeggen dat het om 5,2 miljoen gaat, maar dat komt door een flauw trucje. In de overeenkomst tussen gemeente en provincie (die kunt u hier downloaden, zie p. 17 van de overeenkomst) staat namelijk dat Leiden een aantal werkzaamheden zal uitvoeren ter waarde van 7,6 miljoen, die niet langer binnen het budget voor de RijnGouweLijn vallen - maar er wel voor nodig zijn!

En dan worden nog een aantal dingen niet eens meegenomen in het prijskaartje, bijvoorbeeld parkeervoorzieningen. Want men gelooft dat bezoekers van Leiden hun auto aan de rand van de stad zullen parkeren en met de sneltram verder gaan. Maar de parkeervoorzieningen die daarvoor nodig zijn, zijn nog niet in de begroting opgenomen. Ook een nieuwe Valkbrug is buiten de begroting gelaten.

Maar niet alleen bij de kosten voor de aanleg wordt schimmig gedaan. In de overeenkomst staat dat de exploitatiekosten (de kosten voor het uitbaten van de RGL) geheim moeten blijven! Een erg vreemde zaak, want hoe kunnen Provinciale Staten nou beslissen over de vraag of de RGL wel of niet een goed idee is, als ze niet weten hoeveel verlies ze er per jaar op lijden? En de hoogte van het verlies bepaalt hoeveel buslijnen er geschrapt zullen worden. De enige berekeningen die erover zijn gemaakt laten zien dat nu al rekening wordt gehouden met het schrappen van zoveel buslijnen dat door de komst van de RGL geen reizigerskilometer extra met het openbaar vervoer wordt afgelegd.

Kosten astronomisch

Maar bij die kosten blijft het niet, want, omdat de Hooigracht vrij moet worden gemaakt van doorgaand verkeer, is elders in de stad nieuw asfalt nodig. En dat asfalt is de Ringweg Oost. De kosten daarvoor bedragen naar schatting 126 miljoen euro. De provincie betaalt daar 27,5 miljoen euro aan mee. Ook het bijna failliete Leiderdorp moet er aan meebetalen, maar die gemeente heeft daar nog geen definitief besluit over genomen.

Verder wordt een betere ontsluiting voor het autoverkeer van het Leidse Biosciencepark in de deal betrokken. Dat kost Leiden nog eens 10 miljoen euro.

Een besluit dat er nooit had mogen zijn

Kort geleden werd het rapport van de Commissie Overschrijdingen Grote Projecten bekend. Enkele van de belangrijkste aanbevelingen uit het rapport waren:

• wees als stad niet té ambitieus, stapel niet onbetaalbaar project op onbetaalbaar project
• stop met de pluche-politiek (poltiek om de politiek) en zorg ervoor dat je luistert naar de stad en de echte problemen oplost
• neem geen beslissingen waarvan onduidelijk is of je de kosten wel kan dragen
• neem geen beslissingen waarvan het kostenplaatje onduidelijk is
• verknoop projecten niet met elkaar
• respecteer een 'gezaghebbend nee'

De inkt van het rapport is nog niet eens droog, of de belangrijkste aanbevelingen worden alweer met voeten getreden. En hoe.

Het besluit over de RGL zou dus niet genomen moeten worden. En natuurlijk ook niet, omdat de uitslag van het referendum duidelijk was: niet meewerken aan de RijnGouweLijn door Leiden. De gemeenteraad zit er om 'het volk te vertegenwoordigen', dus hoe veel 'gezaghebbender' moet een 'NEE' zijn?

En het besluit zou niet genomen moeten worden, omdat Leiden het helemaal niet kan betalen. Uit antwoorden op vragen van de SP is gebleken dat de zogenaamde 'kapitaallasten', de lasten aan rente en afschrijvingen, meer dan een derde van de hele gemeentelijke begroting zullen gaan beslaan als deze plannen doorgaan. En dat is een last de Leiden alleen zou kunnen dragen, als er heel veel bezuinigd wordt op de rest van de begroting.

En ten slotte hebben de college-partijen in hun coalitie-akkoord vijf keiharde voorwaarden gesteld, waaraan stuk voor stuk voldaan moet worden, willen ze meewerken aan de RijnGouweLijn. Maar zoals zo veel “keiharde” beloftes, zullen de coalitiepartijen deze bij de raadsvergadering laten vallen. Want tegen de RGL stemmen willen ze niet.

Leiden wordt een puinhoop

Maar het is niet alleen financieel een puinhoop. Ook qua verkeer dreigt het een zooitje te worden.

In de overeenkomst tussen de gemeente en de provincie is vastgelegd dat, als Leiden de Ringweg Oost te laat of niet afkrijgt, de Breestraat opengesteld moet worden voor autoverkeer. Daar gaat je 'autoluwe binnenstad'. Voor de provincie is de Ringweg Oost overigens “van ondergeschikt belang”; het maakt de PvdA, CDA, CU-SGP en VVD in de provincie dus niet uit hoe we de verkeerschaos in Leiden oplossen, als de RijnGouweLijn er maar komt.

Hoe het busvervoer precies gaat lopen is nog niet duidelijk. Wat wel duidelijk is, is dat veel doorgaande verbindingen in Leiden worden geschrapt of opgeknipt, met onnodig overstappen als gevolg. Waar het overstappunt in het zuiden van Leiden komt, is nog niet bekend.

Op de Langegracht wordt het erg druk; daar blijven de auto's, en komen de RGL en extra bussen er gewoon bij. Hetzelfde geldt voor de Jan van Houtbrug en het stuk Hooigracht tussen de Langegracht en de ir. Driessenstraat.

En toen?

Vrijdag aanstaande is inspraak mogelijk bij de provincie. Als u in Den Haag wilt laten weten aan PvdA, VVD, CDA en CU-SGP hoe u erover denkt, dan kunt u zich morgen nog aanmelden bij de griffie: 070 - 441 81 49.

Drie december is ook in Leiden een 'inspraakavond', maar daar heeft de gemeente nog helemaal geen ruchtbaarheid aan gegeven. Dus erg druk zal het niet worden, maar aan de andere kant is het toch al bekend hoe de gemeente met die inspraak om zal gaan. Op 9 december bespreekt de vakcommissie de plannen, en op 16 december de raad.

Daarna moet bezien worden hoe het verder loopt. Het blijft een slecht project, het kan dus nog steeds een grote flop worden. Er is niet genoeg geld voor de RGL-West naar Katwijk en Noordwijk, de NS is er nog steeds niet blij mee, Noordwijk wil hem niet door de stad en Katwijk wil hem in elk geval niet over de Tramstraat.

Maart 2010 zijn er weer verkiezingen in Leiden. De SP zal er, als zij in het stadsbestuur komt, in elk geval alles aan doen wat mogelijk is om de RijnGouweLijn tegen te houden.

Meer informatie: Julian van der Kraats, jvdkraats.sp@gmail.com, tel. 06-15042822